پایگاه خبری تحلیلیل شجرنیوز– فرهاد زندی نظامی: تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی به کاربری‌های مسکونی، به‌ویژه ساخت آپارتمان‌های بلندمرتبه، در دهه‌های اخیر به پدیده‌ای فراگیر در بسیاری از مناطق کشور تبدیل شده است. گرچه این روند در نگاه اول با توسعه شهری و پاسخ‌گویی به نیاز مسکن توجیه می‌شود، اما در واقع پیامدهای جدی زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی در پی دارد که آینده‌ای نگران‌کننده را برای سرزمین ما رقم می‌زند.
نابودی منابع طبیعی و تهدید امنیت غذایی
زمین‌های کشاورزی نه‌تنها منبع تولید غذا هستند، بلکه بخشی از اکوسیستم طبیعی و تعادل محیط زیست به شمار می‌آیند. از بین رفتن این اراضی، مستقیماً با کاهش تولید داخلی محصولات کشاورزی و وابستگی بیشتر به واردات مواد غذایی همراه است؛ وابستگی‌ای که امنیت غذایی را در بلندمدت تهدید می‌کند.این تغییرات نه‌تنها منابع آب و خاک را به خطر می‌اندازد، بلکه باعث نابودی تنوع زیستی و اکوسیستم‌های طبیعی می‌شود.
افزایش آلودگی و گرمای شهری
جایگزین شدن زمین‌های کشاورزی با سازه‌های سیمانی و آسفالتی باعث کاهش سطح سبز و افزایش دمای محلی در شهرها می‌شود؛ پدیده‌ای که به آن «جزیره حرارتی شهری» گفته می‌شود. همچنین، حذف پوشش گیاهی منجر به کاهش جذب گازهای گلخانه‌ای، افزایش گردوغبار و کاهش کیفیت هوا خواهد شد.
سودجویی و خلا قانونی
در بسیاری از موارد، این تغییرات نه از روی نیاز واقعی، بلکه با انگیزه‌های اقتصادی و سودجویی توسط برخی افراد یا شرکت‌ها صورت می‌گیرد. ضعف نظارت‌های قانونی، نبود برنامه‌ریزی شهری منسجم و گاه همکاری پنهانی برخی نهادها، شرایطی را فراهم کرده که این روند با سرعت نگران‌کننده‌ای ادامه یابد. زمینی که روزی کشت‌وکار در آن جریان داشت، امروز در چشم‌برهم‌زدنی به پروژه تجاری یا مجتمع مسکونی بدل می‌شود.
پیامدهای اجتماعی و مهاجرت معکوس
با تخریب زمین‌های کشاورزی، کشاورزان و ساکنان روستاها از معیشت خود محروم می‌شوند و ناچار به مهاجرت به شهرها هستند. این مهاجرت‌ها ضمن افزایش جمعیت شهرها و فشار به زیرساخت‌های شهری، موجب تخلیه روستاها و مرگ تدریجی سبک زندگی سنتی ایرانی می‌شود.
جمع‌بندی
آنچه امروز به عنوان «توسعه» و «شهرسازی» معرفی می‌شود، در بسیاری از موارد نه‌تنها کمکی به بهبود کیفیت زندگی نمی‌کند، بلکه محیط زیست را فقیرتر و جامعه را نابرابرتر می‌سازد. زمان آن فرارسیده که با بازنگری در سیاست‌های زمین و کاربری، و با مشارکت نهادهای دولتی، دانشگاهی و مردمی، مسیر توسعه پایدار را جایگزین توسعه‌زدگی کور کنیم. زمینی که امروز زیر بتن مدفون می‌شود، فردا دیگر نانی نخواهد داد.
با ما در شبكه های اجتماعی همراه باشيد: اينستاگرام شجرنيوز ، تلگرام شجرنيوز
