فوتبال، دکترا و فقدان سواد رسانهای | وقتی هر کلمه میتواند بحران یا فرصت باشد
حامد کریمی | نویسنده کتاب «شهروند آگاه؛ سواد رسانهای فرصتها و چالشها»
پایگاه خبری تحلیلی شجرنیوز: در دنیای امروز که مرز میان فضای عمومی و خصوصی کمرنگ شده و هر سخن میتواند در عرض چند دقیقه به صدر اخبار برسد دیگر نمیتوان صرفاً با اتکا به مهارت فنی یا موقعیت شغلی موفق بود. آنچه افراد دارای تریبون و جایگاه خاص – از ورزشکاران و هنرمندان گرفته تا مسئولان و چهرههای رسانهای – را از دیگران متمایز میکند نوع حضور آنها در افکار عمومی است نه فقط عملکردشان در حوزه تخصصی.
در بسیاری از موارد میبینیم که یک گفتوگوی ساده یا یک پست در فضای مجازی چگونه میتواند مسیری حرفهای را به چالش بکشد یا حتی مخدوش کند. این اتفاقات معمولاً از ناآگاهی نسبت به قواعد و ظرایف ارتباطات عمومی ناشی میشود. در جهانی که هر کلمه قابلیت وایرال شدن دارد هر جمله ممکن است با تفسیری متفاوت بازنشر شود و هر رفتار فردی بار اجتماعی پیدا میکند حضور عمومی نیازمند مهارتهای کاملاً آموختنی است.
سواد رسانهای دیگر یک مزیت جانبی نیست بلکه ضرورتی بنیادی برای هر کسی است که دیده و شنیده میشود. دانستن اینکه چه بگوییم کجا بگوییم و مهمتر از همه کی بگوییم بخش جداییناپذیر از مسئولیت حرفهای ما در عصر رسانهای شده است. مدیریت هوشمند ارتباطات رسانهای به این معنا نیست که نباید شفاف بود یا باید محافظهکاری پیشه کرد بلکه هنر یافتن تعادل میان صداقت و تدبیر است. نه شتابزده و احساساتی نه دیر و بیاثر.
این مهارتی نیست که به صورت ذاتی در اختیار فرد باشد بلکه باید آن را آموخت تمرین کرد و در موقعیتهای گوناگون با کمک متخصصان به کار گرفت. بسیاری از چهرههای تاثیرگذار بدون برخورداری از مشاوره رسانهای مناسب یا دانش لازم در حوزه ارتباطات به ناچار وارد چرخهای از توضیح و تکذیب میشوند که هم اعتبارشان را تهدید میکند و هم ذهنیت عمومی نسبت به آنها را خدشهدار میسازد.در مقابل آنهایی که از مشاوران آگاه بهره میگیرند تحلیل درستی از فضای مجازی دارند و به اصول ارتباطات دیجیتال مسلطاند میتوانند حتی از بحرانها فرصت بسازند.
برند شخصی هر فرد که به مثابه سرمایهای ناملموس و بلندمدت است در بستر سواد رسانهای شکل میگیرد و رشد میکند. بیتوجهی به این امر در نهایت باعث فرسایش این سرمایه خواهد شد. دیگر نمیتوان به اتکای توانایی فنی یا سابقه موفقیت اکتفا کرد. اگر کسی دیده میشود و صدایش شنیده میشود باید مسئولیت گفتارش را هم بپذیرد و برای آن دانش لازم را کسب کند.
سواد رسانهای فقط دانستن تکنیکهای مصاحبه یا نحوه نگارش در شبکههای اجتماعی نیست بلکه یک بینش است. نگاهی است که ما را وادار میکند بفهمیم در چه محیطی حرف میزنیم مخاطب ما کیست و پیاممان چه تأثیری خواهد داشت. این بینش را میتوان از طریق آموزشهای مستمر بهرهمندی از تحلیلگران آشنا با فضای عمومی و حضور مشاوران رسانهای متخصص به دست آورد.
در نهایت هر کسی که جایگاهی عمومی دارد باید بداند امروز موفقیت و ماندگاریاش به همان اندازه که وابسته به تواناییهای تخصصیاش است به نحوه مواجههاش با افکار عمومی نیز گره خورده است. در زمانهای که هر کلمه میتواند بحران یا فرصت باشد انتخاب آگاهانه همان رمز عبور به فردایی حرفهایتر و پایدارتر است.
با ما در شبكه های اجتماعی همراه باشيد: اينستاگرام شجرنيوز ، تلگرام شجرنيوز