املای صحیح زغال یا ذغال ، کدام درست است؟

پایگاه خبری تحلیلی شجرنیوز: تفاوت املای بیشتر کلمات به راحتی واضح است و شکل تعریف شده و کاملا صحیحی برای آن ها وجود دارد، اما این که شکل صحیح املا کدام است برای برخی کلمات کمی مبهم است و شاهد استفاده از چند مدل برای آن ها هستیم. یکی از این کلمات هم زغال است! این مسئله که زغال درست است یا ذغال ، برای بسیاری از افراد وجود دارد و شاهد استفاده از املای هر دونوع هستیم. در ادامه با ما همراه باشید تا بررسی کنیم که کدام یک صحیح است؟ زغال یا ذغال؟

درباره ی واژه زغال از ویکی پدیا

ذغال ، زغال ، ژکال ، و شگال اشکال مختلف از اسامی این ماده سیاه سوختنی هستند ، که از نیم سوز شدن بقایای چوب گیاهان و جانوران به دست می آید.

نام دیگر زغال اَنگِشت است که به معنای ماده سبک و سیاه است.

بین ۸۵ تا ۹۰ درصد زغال یا ذغال را کربن تشکیل داده که ماده آلی موجود در جهان ما به مقدار زیاد است.

اما در مورد املای صحیح زغال یا ذغال ، ابهامات زیادی وجود دارد.

واژه دیگری که مشابه زغال دارای دو نوع املا است ، “زباله” است که به صورت “ذباله” هم نوشته می شود . البته ابهام در مورد زغال بیشتر است.

زغال یا ذغال از نظر فرهنگ نامه ها

بهترین راه برای این که شکل و معنای صحیح واژه ای را بدانیم این است که به فرهنگ نامه های غنی و بسیار مفیدی که به همت ادیبان و واژه شناسان کشورمان تهیه شده است رجوع کنیم.

اما جالب است بدانید که درباره کلمه زغال یا ذغال ، با رجوع به فرهنگ لغت هم شاید مشکل به طور کامل حل نشود! چرا که اختلاف نظر موجود درباره واژه زغال یا ذغال تنها بین ما افراد عادی نیست و دو ادیب بزرگ کشور ، یعنی آقای علی اکبر دهخدا ، و محمد معین نیز در این باره دو نظر متفاوت دارند!

واژه ذغال از نظر دهخدا

لغت نامه دهخدا شامل کتابی در ۱۵ جلد است که شرح و معنی بیشتر واژگان فارسی و عربی که وارد زبان فارسی شده اند را شامل می شود. واژه نامه دهخدا به همت علی اکبر دهخدا طی بیش از ۴۰ سال جمع آوری شده است که البته به همت همکاران دیگر ایشان هم بوده است.

بر اساس نظر دهخدا ، املای صحیح برای ماده سوختنی مورد نظر ما ، «ذغال» است .

در دهخدا آمده است که ظاهرا این واژه با ذال صحیح است که برای استدلال آن هم به این اشاره شده که این واژه از «دغل» که معنی آن خس و خاشاکی است که در حمام ها سوزانده می شود شبیه است و به کلمه ذغال در آمده است.

ذغال در دهخدا چوب سوخته آتش نشانده معنی شده که برای بار دیگر هم قابل سوختن است.

در دهخدا نیز به اشکال دیگر ذغال ، یعنی زغال ، ژگال ، زوال، فحم و اَنگِشت هم اشاره شده است.

زغال در فرهنگ معین

دیگر فرهنگ لغت نامی و ارزشمند کشورمان فرهنگ فارسی معین است ، که نویسنده ان محمد معین و ناشر آن انتشارات امیرکبیر سات.

فرهنگ فارسی معین در شش جلد تدوین شده که بارها در کشور به چاپ رسیده است.

بر اساس نظر فرهنگ معین املای صحیح برای این سوخت کربنی ، «زغال» می باشد .

استاد معین استدلال کرده است که در زبان فارسی اصولا هیچ کلمه ای با ذال آغاز نمی شود ، بنابراین املای صحیح این واژه نیز “زغال” می باشد.

معنی آن نیز به صورت چوب سوخته شده که پیش از خاکستر شدن خاموش شده است می باشد.

نتیجه چیست؟ زغال بنویسیم یا ذغال ؟

با بررسی این دو فرهنگ لغت ارزشمند و غنی ادبیاتمان و این که بین این دو فرهنگ نیز نظر متفاوتی وجود دارد، باید گفت که باز هم این که کدام نوع از اشکال زغال یا ذغال صحیح است به طور  قطع مشخص نیست!

بنابراین باید گفت که می توان از هر دو شکل نوشته استفاده کرد ، و نمی توان به هیچ یک از اشکال آن ایراد گرفت.

البته در بیشتر کتب ، و منابع فارسی شکل استفاده شده “زغال” و با “ز” است ، اما با توجه به این که در دهخدا به شکل “ذغال” آمده نمی توان به طور کامل آن را ناصحیح دانست.

اگر در گوگل نیز به دنبال مطلبی درباره زغال باشید ، برای مثال به دنبال مقاله ای در مورد زغال فشرده باشید، شکل صحیح را از نظر گوگل به صورت “زغال” می بینید.

البته ناگفته نماد برای برخی از عبارات دیگر که با زغال سر و کار دارند ، هوش مصنوعی گوگل “ذغال” را پیشنهاد داده است!

بنابراین باید گفت که بلاتکلیفی موجود در مورد زغال یا ذغال باز هم باقی می ماند و هیچ یک نادرست نیست ، اما رایج تر آن “زغال” است و بیشتر منابع از “ز” استفاده کرده اند.

دفعه بعدی که کسی از نوشتار شما در زغال یا ذغال ایراد گرفت ، و یا اگر فرزند دانش آموزتان پرسید کدام املای زغال صحیح است، وی را به این مقاله ارجاع دهید!

با ما در شبكه هاي اجتماعي همراه باشيد: اينستاگرام شجرنيوز ، تلگرام شجرنيوز

منبع: مهرصنعت