دنیای ارزهای دیجیتال: هرآنچه باید بدانید

پایگاه تحلیلی خبری شجرنیوز: ارزهای رمزنگاری‌شده، ارزهایی هستند که از رمزنگاری (Cryptography) برای امنیت، صحت پرداخت‌ها و عملکرد خود استفاده می‌کنند.

سایت‌های فارسی‌زبان برای اشاره به ارزهای رمزنگاری‌شده (Cryptocurrency) از نام‌های زیر نیز استفاده می‌کنند:

• رمزارز
• ارز رمزی
• ارز رمزپایه
• کریپتوکارنسی‌
• ارز دیجیتال
• ارز مجازی

در واقع ارزهای دیجیتال دسته گسترده‌ای ارزها هستند و ارزهای رمزنگاری شده (یا اصطلاحا کریپتوکارنسی‌ها) به عنوان زیردسته این ارزها محسوب می‌شوند.

ارزهای دیجیتال ارزهایی هستند که فقط بصورت دیجیتال وجود دارند، به صورت دیجیتال نگهداری و منتقل می‌شود. این ارزها شکل فیزیکی ندارند، گرچه می‌توان کلید خصوصی آنها را بطور مثال روی یک کاغذ چاپ کرد. (کلید خصوصی، مانند یک رمز است)

نقل و انتقال ارزهای دیجیتال از طریق کیف پول‌های نرم‌افزاری که روی موبایل و کامپیوتر نصب می‌شوند انجام می‌شود. البته کیف پول‌های سخت‌افزاری که برخی از آنها شکلی مشابه فلش مموری دارند نیز برای این ارزها ساخته شده است.

معروف‌ترین ارز دیجیتال، بیت‌کوین است که احتمالا نام آن را شنیده‌اید.

بیت‌کوین مانند تمام ارزهای دیگر دنیا دارای ارزش است. برخی کشورها بیت‌کوین را به عنوان کالا دسته‌بندی کرده‌اند و برخی دیگر به عنوان ارز دیجیتال، قوانینی برای آن وضع کرده‌اند.

اما چه بیت‌کوین را به عنوان یک کالا یا دارایی دیجیتال در نظر بگیریم و چه به عنوان یک ارز، بیت‌کوین ارزش بالایی پیدا کرده و حجم معاملات روزانه آن به میلیاردها دلار می‌رسد.

تکنولوژی ارزهای دیجیتال (و به خصوص تکنولوژی بلاک‌چین) استفاده‌ها و کاربردهای بسیار زیادی دارد که در ادامه به شما توضیح خواهیم داد.

شرح ساده ارزهای دیجیتال

اگر بخواهیم یک ارز دیجیتال مانند بیت‌کوین را با ساختار فعلی پول و سیستم بانکی شرح دهیم، می‌توان گفت:

• کیف پول بیت‌کوین معادل حساب بانکی شماست. کیف پول ارز دیجیتال، یک نرم‌افزار است که می‌توان روی موبایل یا کامپیوتر نصب کرد.
• آدرس بیت‌کوین معادل شماره حساب بانکی یا شماره کارت‌تان است. آدرس بیت‌کوین را از کیف پول می‌گیرید.
• بلاک‌چین، معادل سیستم بانکی است که تراکنش‌ها در آن نگهداری و مدیریت می‌شوند. بلاک‌چین را می‌توان یک دیتابیس (پایگاه داده) بزرگ دانست.

با این حساب برای ارسال بیت‌کوین، باید کیف پول‌تان را باز کنید، وارد بخش ارسال شوید، آدرس بیت‌کوین طرف مقابل را وارد فیلد گیرنده کنید، رقم را وارد کنید و ارسال را بزنید، به همین سادگی!

برای دریافت بیت‌کوین، باید کیف پول‌تان را باز کنید، وارد بخش دریافت شوید، آدرس بیت‌کوین را بردارید و آنرا به شخص یا سایتی که قصد دارد برای شما بیت‌کوین بفرستد بدهید.

در سیستم بانکی، کار پردازش تراکنش‌ها، نگهداری موجودی و همه کارهای مرتبط را سیستم بانکی و بانک مرکزی انجام می‌دهد.

اما بیت‌کوین دارای چنین سیستمی نیست. بیت‌کوین شبیه یک سیستم خودمختار است. شبکه بیت‌کوین شامل هزاران کامپیوتر و دستگاه ماینر است که در سرتاسر دنیا پراکنده هستند. تایید تراکنش‌ها و بروزرسانی موجودی‌ها توسط این سیستم انجام می‌شود.

در شبکه بیت‌کوین، همه کامپیوترهای متصل به شبکه یک نسخه از داده‌ها (بلاک‌چین بیت‌کوین) را دارا هستند.

زمانی که یک تراکنش بیت‌کوین به شبکه ارسال می‌شوند و توسط ماینرها (استخراج‌کنندگان) تایید می‌شود، این تراکنش در بلاک‌چین ذخیره می‌شود و غیرقابل تغییر باقی می‌ماند.

بنابراین بلاک‌چین را می‌توان یک پایگاه داده دانست که در هزاران دستگاه در سرتاسر دنیا ذخیره شده و برای اینکه تغییری در این دیتابیس ایجاد شود باید همه کامیپوترهای وصل شده به شبکه آنرا تایید کنند.

همین ساختار فوق‌العاده باعث شده تا سیستمی ایجاد شود که نیاز به بانک یا نهاد مرکزی برای پردازش و نظارت وجود نداشته باشد.

بیت‌کوین از سال 2009 توسط فرد یا گروهی ناشناس ایجاد شده که هنوز هویت واقعی آن مشخص نیست.

چرا بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال ایجاد شد؟

شاید مهمترین دلیل ایجاد ارزهای دیجیتال این باشد که نیاز به وجود سیستمی بهتر و کارآمدتر برای پرداخت‌ها، مدیریت پول و بطور کلی سیستم مالی احساس می‌شد.

وقتی همه‌چیز در حال دیجیتال شدن است، چرا یک پول و ارز، به شکل دیجیتال درنیاید؟

در واقع می‌توان دیجیتال شدن پول را سیر تکامل طبیعی پول دانست.

قرن‌ها پیش پول به شکل کنونی وجود نداشت و انسان رفته رفته از مبادله کالا در ازای کالا، به سکه، به اسکناس، به کارت بانکی و سپس به ارز دیجیتال رسیده است.

بسیاری از چیزها این سیر تکامل را طی می‌کنند.

مهم این است که ما آماده تغییر و پذیرش باشیم تا از سایرین جا نمانیم.

چگونه از ارزهای دیجیتال استفاده کنیم؟

اولین قدم برای شروع استفاده از ارزهای دیجیتال این است که ابتدا نحوه کارکرد آنها را بدانید، با جنبه‌های مختلف آشنا شوید و ریسک‌ها را بشناسید.

در ادامه به این موضوعات خواهیم پرداخت.

اما اگر از مباحث تئوری خسته شدید و می‌خواهید با شیرجه زدن در این دنیا اولین تجربیات را بدست آورید، اولین قدم این است که یک کیف پول نصب کنید.

با کیف پول، می‌توانید این ارزهای دیچیتال را دریافت کنید، نگهداری کنید و یا برای دیگران بفرستید.

از ارزهای دیجیتال می‌توان برای پرداخت، سرمایه‌گذاری و معامله‌گری استفاده کرد. با این حال، فروشگاه‌های کمی در دنیا و اینترنت هستند که این ارزها را به عنوان روش پرداخت قبول می‌کنند.

آیا می‌توان مثلا با بیت‌کوین یک ماشین خرید؟ از نظر تئوری بله ولی همه‌چیز به این بستگی دارد که طرف مقابل شما بیت‌کوین قبول می‌کند یا نه! وقتی شخص مقابل حتی مفهوم بیت‌کوین را نداند، پس شما نیز چنین پیشنهادی نمی‌کنید.

اگر بیت‌کوین را مانند دلار، یک ارز در نظر بگیرید، بسیاری از مفاهیم برای شما ساده‌تر خواهد بود. اگر بخواهید با دلار معامله کنید، باید شخص مقابل شما دلار را به عنوان روش پرداخت بپذیرد.

از طرف دیگر، وقتی بیت‌کوین یک ارز است، نمی‌توان انتظار داشت آنرا بدون هیچ بدست آورد. البته سایت‌هایی هستند که مقادیر خیلی کمی بیت‌کوین (مثلا 0.0000002 بیت‌کوین) را با هربار درخواست کردن می‌توانید بدست آورید. ولی آنها نیز در ازای این کار، تبلیغات زیادی به شما نمایش می‌دهند و برخی از آنها شما را تشویق می‌کنند با همین مقادیر کم وارد شرط‌بندی شوید.

پس بیت‌کوین رایگان وجود دارد ولی ارزش ندارند وقت خود را برای آن تلف کنید. اگر بخواهید بیت‌کوین یا هر ارز دیجیتال ارزشمند دیگری را داشته باشید یا باید آنرا بخرید یا استخراج کنید. برخی از ارزها قابل استخراج نیست ولی بیت‌کوین را می‌توان استخراج کرد.

استخراج بیت‌کوین در ابتدای راه‌اندازی آن در سال‌های 2009 و 2010 ساده بود و سرمایه‌ای لازم نداشت ولی امروزه دیگر فقط با دستگاه‌هایی که چندده میلیون قیمت دارند می‌توان آنرا استخراج کرد.

البته می‌توانید سیستم‌های زیرمجموعه‌گیری بیابید که شما را تشویق می‌کنند با معرفی افراد دیگر، بیت‌کوین بدست آورید. اینکه بتوانید از طریق این سیستم‌ها به بیت‌کوین برسید به مهارت شما در جذب افراد بستگی دارد که همه دارای این مهارت نیستند.

کوین و توکن

کریپتوکارنسی‌ خود دارای دو دسته توکن (Token) و کوین (Coin) است، اساسی‌ترین تفاوت این دو این است که توکن‌ها دارای بلاک‌چین اختصاصی نیستند و بر پایه یک بلاک‌چین دیگر همانند اتریوم (ethereum) ایجاد می‌شوند، اما کوین‌ها بلاک‌چین اختصاصی خود را دارند. با این حال برخی از افراد هستند که این دو مفهوم را برای ارزهای مختلف بکار می‌برند.

به هر حال، وقتی حرف از کوین و توکن می‌شود، منظور ما ارز دیجیتال است.

هر کریپتوکارنسی، چه توکن باشد و چه کوین، در واقع چیزی بیش از یک رشته کد روی بلاک‌چین نیست.

نکته جالب درباره کریپتوکارنسی‌ها این است که وقتی گفته می‌شود شخصی 1 بیت‌کوین دارد، این بیت‌کوین به شکل فایل موجود نیست. شما نمی‌توانید به یک شی فیزیکی یا حتی یک فایل اشاره کنید و بگویید “این یک بیت‌کوین است”.

بلکه فقط سوابق تراکنش‌ها و آدرس‌ها هستند که روی بلاک‌چین وجود دارند که موجودی‌شان کم یا زیاد شده است. با خرید بیت‌کوین از شخص دیگر یا هر انجام هر تراکنش، اطلاعات در یک دفتر کل عمومی که همان نام بلاک‌چین نام دارد نگهداری می‌شود.

کیف پول ارزهای دیجیتال (Wallets)

همانطور که شما اسکناس و پول‌هایتان را در یک کیف پول جیبی نگهداری می‌کنید، نگهداری و مدیریت ارزهای دیجیتال نیز نیاز به یک کیف پول دارد. بنابراین اولین قدم برای استفاده از ارزهای دیجیتال این است که یک کیف پول مناسب، امن و مطابق نیازهای خودتان ایجاد کنید.

یکی از ویژگی‌های تکنولوژی بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال، غیرمتمرکزسازی و تسهیل دسترسی همه افراد کره زمین به خدمات مالی است. به همین دلیل کیف پول ارزهای دیجیتال همانند یک حساب بانکی نیست که نیاز باشد فرمی پر کنید یا اینکه حداقل موجودی داشته باشید و یا اینکه کسی بر حساب شما نظارت کند.

این آزادی اما بهایی نیز دارد: مسئولیت شما بسیار بیشتر می‌شود. زیرا والت‌ها کلید خصوصی (Private key) شما را نگهداری می‌کنند و اگر این کلید خصوصی گم شود، به سرقت برود و به هر دلیلی از دسترس شما خارج گردد، موجودی ارز دیجیتال شما دیگر قابل بازیابی نخواهد بود. بنابراین در دنیای ارزهای دیجیتال، بسیاری از اشتباهات غیرقابل برگشت هستند.

با این حال در صورت دانستن نکات اساسی و رعایت چند نکته که در ادامه مطرح می‌کنیم، هیچ مشکلی برای شما به وجود نخواهد آمد.

دسته‌بندی کلی والت‌ها

والت‌ها انواع مختلفی دارند و اغلب آنها را به صورت رایگان می‌توان ایجاد کرد.

والت‌های تحت وب: سایت‌هایی که در آنها یک کیف پول می‌سازید و مدیریت کیف پول از طریق همان سایت انجام می‌شود. در برخی از این سایت حتی نیاز به وارد کردن نام و ایمیل نیست و می‌توان با چند کلیک ساده کیف پول را ایجاد کرد.

والت‌های موبایلی: بصورت اپلیکیشن‌های موبایل اندرویدی یا IOS وجود دارند که امکان مدیریت ارزهای دیجیتال را از طریق موبایل‌ها فراهم کرده‌اند.

والت‌های دسکتاپ: نرم‌افزارهای قابل نصب یا پرتابل هستند که روی کامپیوترهای ویندوزی، مک، لینوکس و… نصب می‌شوند. طبیعتا این نرم‌افزارها نیز برای ارسال ارز دیجیتال نیاز به اتصال اینترنت دارند.

والت‌های سخت‌افزاری: اغلب این والت‌ها تقریبا به اندازه یک فلش مموری هستند و جز امن‌ترین و بهترین والت‌ها محسوب می‌شوند. این والت‌ها را می‌توان به سایر دستگاه‌ها متصل کرد و موجودی ارز دیجیتال را مدیریت نمود.

والت‌های آفلاین: تکنولوژی ارزهای دیجیتال به صورتی است که حتی می‌توان مقادیر بسیار زیادی ارز دیجیتال را روی یک کاغذ نگهداری کرد. کافیست کلید خصوصی ارز موردنظر را از طریق سایت‌هایی که امکان ساخت کیف پول کاغذی می‌دهند پرینت بگیرید و جای امنی نگهداری کنید، سپس ارز دیجیتال را به آدرس آن والت ارسال کنید.

حتی اگر 10 سال بعد هم آن کاغذ را بیرون آورید موجودی آن در بلاک‌چین ذخیره شده و می‌توانید با Import کردن کلید خصوصی به یک والت، به موجودی آن دسترسی داشته باشید (اگر شبکه ارز ذخیره شده به کلی از بین نرفته باشد).

منبع: بورسینس