اصول انتخاب رشته نهم به دهم
انتخاب رشته تحصیلی سال دهم یکی از مهمترین انتخابهای هر دانش آموز پس از پایان سال نهم است. اهمیت این انتخاب برای ادامه تحصیل موفق و مشخص کردن جایگاه شغلی در آینده برای نوجوانان بسیار مهم است، که هر دانش آموز با تاثیر پذیری از عوامل مختلف دست به انتخاب رشته میزند. بهترین انتخاب، انتخاب آگاهانه است که باید مورد بررسی قرار بگیرد.
اصول انتخاب رشته نهم به دهم
پایگاه خبری تحلیلی شجرنیوز: ورود نوجوانان به دبیرستان آنان را در آستانه اولین انتخاب بزرگ زندگیشان قرار می دهد .مشاوره و راهنمای انتخاب رشته نهم به دهم متوسطه آنقدر اهمیت دارد که اگر درنحوه انتخاب رشته سهل انگاری شود آینده تحصیلی و شغلی دانش آموز به مخاطره خواهد افتاد. هر انسانی در زندگی خود در برهه هایی می بایست انتخاب های سرنوشت سازی انجام دهد که این انتخاب ها آینده او را دستخوش تغییرات اساسی می کند که خوب یا بد بودن آن بستگی به نوع انتخاب او دارد. شما دانش آموزان نیز خوب یا بد بودن آینده تان بستگی به این انتخاب دارد پس به راحتی از کنارش رد نشوید.
تجربیات مهدی قدرتی روانشناس و مربی رشد فردی با دانش آموزان برای انتخاب رشته نهم به دهم
- 1. دانش آموزی با مادر خود به بنده مراجعه کرده بود برای انتخاب رشته نهم به دهم تا بتواند یک انتخاب درست داشته باشد. وقتی از او سوال کردم که چه اطلاعاتی در رابطه با رشته ها دارد و کدام رشته مد نظر اوست در پاسخ نام همه رشتههای موجود در دوره دوم متوسطه را بیان کرد و گفت: با توجه به اینکه خانواده مادری من در رشتههای پزشکی و پیراپزشکی تحصیل کرده اند، بنابراین من هم تمایل دارم در رشته علوم تجربی ادامه تحصیل دهم تا بتوانم آن موقعیت شغلی، اجتماعی، رفاهی و… که آنها کسب کرده اند به دست بیاورم…
- 2. دانش آموز دیگری در مدرسه درباره انتخاب رشته نهم به دهم سوال کرد و گفت: آقا به نظر شما کدام رشته خیلی خوبه؟ در جواب گفتم: انتخاب رشته به عوامل مختلفی بستگی دارد که هرکس با بررسی آن عوامل به کمک خود، والدین و مشاور انتخاب نماید. در ضمن اینکه بهترین رشته کدام است، با توجه به تفاوت ها و تواناییهای هر دانش آموز و عواملی که گفتم برای هر فرد بهترین فرق میکند. از او سوال کردم خودت نسب به کدام رشته تمایل بیشتری داری؟ گفت: راستش آقا دوستم محمد مهدی میخواهد رشته علوم انسانی را انتخاب کند و من هم میخواهم رشته علوم انسانی را انتخاب کنم…
- 3. پدر بزرگواری تماس گرفت و گفت: برای انتخاب رشته پسرم میخواستم از شما راهنمایی بگیرم که کدام رشته برای او مناسب است؟ من به همراه همسر و پسرم به نتایجی رسیدیم اما تصمیم قطعی را پسرم نتوانست بگیرد و به همین منظور با شما تماس گرفتم تا پسرم را راهنمایی کنید. جلسه ای هماهنگ کردیم تا در آن جلسه به موضوع انتخاب رشته نهم به دهم آن دانش آموز بپردازیم.
روز جلسه صحبتهای خودم را شروع کردم و به دانش آموز گفتم که چه هدفی برای آینده داری؟ میخواهی در چه رشته ای شهرت پیدا کنی؟ دانش آموز گفت: انتخاب نهایی من بین دو رشته نرم افزار و مکانیک است. اما نمیدانم کدام یک از این دو رشته برای من مناسب است؟! علت انتخاب این رشته را از او پرسیدم و گفت: این دو رشته مخصوصا نرم افزار برای وارد شدن در بازار کار و درآمد خوب خیلی خوب است و رشته مکانیک را هم به واسطه آموزشهای مدرسه شناختم و فکر کردم که برای من مناسب باشد…
هر کدام از این دانش آموزان بر اساس عوامل مختلفی میخواهند رشته سال دهم خود را انتخاب نمایند. در صورتی که دلایل آنها تک بعدی باشد، انتخاب آنها با شکست مواجه خواهد داشت و از رسیدن به موفقیت تحصیلی و شغلی باز خواهند ماند.
همانطور که گفته شد انتخاب رشته نهم به دهم یکی از مهمترین انتخابهای هر دانش آموزان در دوران تحصیل است که باید انتخاب آگاهانه داشته باشند تا بتوانند به موفقیت تحصیلی و شغلی برسند. در غیر اینصورت با شکست تحصیلی مواجه خواهند شد.
در ادامه سایر عواملی که دانش آموزان به واسطه آنها دست به انتخاب میزنند را شرح خواهیم داد.
- یکی از دوستانم تماس گرفت و ازمن خواست، به دانش آموزی که معرفی میکند راهنمایی کنم تا انتخاب رشته خود را درست انجام دهد. دو روز بعد دانش آموز تماس گرفت و بعد از معرفی خودش خواست که جلسه ای با او داشته باشم. به خاطر شرایط کرونا جلسه مجازی برای یک روز بعد هماهنگ کردیم. در روز جلسه از او سوال کردم چه رشته ای را مد نظر دارد و او در جواب گفت :من در هدایت تحصیلی همه رشته ها را کسب کرده ام و شک دارم که کدام یک از این رشته ها برای من آینده خوبی خواهد داشت!؟ بعد از سوالاتی که از او داشتم به این نتیجه رسیدیم که او به رشته علوم تجربی علاقه مند است و علت علاقه او به این رشته بخاطر دوست داشتن دروس رشته تجربی بود.
- پدری با فزند خود جهت انتخاب رشته مراجعه کرده بود و از همان ابتدا و طرز نگاه کردن به یکدیگر مشخص بود که در بین آنها اختلاف نظر وجود دارد. بر حسب احترام با پدر او صحبت کردم و نظرات او را جویا شدم، ایشان چون در رشته ادبیات و علوم انسانی تحصیل کرده بود و در همین رشته هم به شغل مد نظر خود رسیده بود تاکید داشت که فرزند او هم این رشته را ادامه دهد تا جایگزین او باشد و مشکل شغل در آینده را نداشته باشد. صحبت خود را با فرزندش شروع کردم و در ابتدا به اختلاف نظرش با پدر خود اشاره کرد و من هم خوب صحبتهای او را گوش کردم. از او درباره علاقه اش پرسیدم و او گفت: با توجه به توانایی که در امورفنی و کار با وسایل الکترونیکی دارم دوست دارم وارد یکی از رشتههای هنرستان فنی و حرفه ای که مرتبط با توانایی من است وارد شوم.
- در یکی از جلسات گروهی مشاوره انتخاب رشته نهم به دهم دانش آموزی سوال کردشخصیت دانش آموزان در انتخاب رشته تاثیر گذار است؟ از او خواستم جزئی تر توضیح دهد. گفت: مثلا من به این نتیجه رسیده ام که کارهای فنی و رشتههای کار و دانش برای شخصیتم مناسب نیست. برای او توضیح دادم که بله بعضی از رشته ها در دوره متوسطه دوم طوری است که دانش آموز باید به جهت ویژگیهای شخصیتی هم شرایط ورود به آن رشته را داشته باشد تا بتواند نهایتاً به موفقیت تحصیلی و شغلی دست یابد.
در این قسمت هم مطالعه کردید که باز هم عوامل دیگری در انتخابهای این دانش آموزان برای انتخاب رشته سال دهم وجود داشت. باید در مشاوره انتخاب رشته حواسمان باشد که دانش آموزان با ابعاد مختلف انتخاب رشته آشنا باشند و فقط به خاطر یک عامل یا علت دست به انتخاب نزنند، بلکه همه عوامل درونی، بیرونی بررسی گردد تا دانش آموز آگاهانه رشته خود را انتخاب کند تا دچارآسیبهای انتخاب رشته نادرست نگردد.
تا به اینجا با عوامل تاثیر گذار در انتخاب رشته نهم به دهم آشناشدیم که بر اساس تجربیات و مراجعینی که داشتم تاثیر گذاری این عوامل را بیان نمودیم، در ادامه به بررسی آسیبهای انتخاب رشته نادرست در سال نهم به دهم خواهیم پرداخت.
آسیبهای انتخاب نادرست رشته نهم به دهم
- 1. دانش آموزی که در سال دهم تجربی مشغول تحصیل بود به همراه مادرش به بنده مراجعه نمودند. بعد از سلام و احوال پرسی علت مراجعه را جویا شدم. مادر دانش آموز شروع به صحبت نمود و عنوان کرد که پسرش پس از پایان نیمسال اول سال دهم دچار افت تحصیلی شده و نمرات ضعیفی را به دست آورده است. مادر، علت این افت تحصیلی را عدم برنامه ریزی و مطالعه صحیح میدانست و درخواستش این بود که برای فرزندش برنامه ریزی انجام دهم. سپس علت افت تحصیلی را از دانش آموز پرسیدم. او در ابتدا جواب مناسبی نمیداد و با کلمه نمیدانم پاسخش را بیان میکرد. بعد از پرسیدن سوالهای دیگر او لب به سخن گشود و اشاره کرد که او انتخاب درستی را نداشته است و رشته علوم تجربی را برای خود مناسب نمیدانست و میگفت که من توان مطالعه کتب تجربی را ندارم. اما مادرش عدم برنامه ریزی و مطالعه صحیح را علت افت تحصیلی او میدانست. اما فرزندش این بار با کمی خشم گفت: من از اول هم دوست نداشتم این رشته را انتخاب کنم و به اصرار مادرم وارد این رشته شدم و الان هم نمیتوانم در این مسیر ادامه تحصیل دهم…
- 2. در مدرسه یکی از دانش آموز سال یازدهم ریاضی و غیزیک که به مدت یک ماه وضعیت تحصیلی نامطلوبی داشت را فراخواندم. از او درباره وضعیت تحصیلی بدش سوال کردم و او گفت که از این به بعد میخواند و دیگر شاهد این افت تحصیلی نخواهیم بود و دیگر حرفی نمیزد. در ادامه سعی کردم به کشف علت این وضعیت او بپردازم. وقتی وضعیت تحصیلی او در سال دهم را بررسی نمودم شاهد عدم موفقیت او در سال دهم شدم و متوجه شدم که او از سال دهم دچار این وضعیت شده است. بعد از گفت و گوی طولانی گفت: من از ابتدا به این رشته علاقه نداشتم و تا الان هم به اجبار خانواده اینجا هستم. وقتی در بین همکلاسیهای خود نمیتوانم تکالیف را انجام دهم یا نمره خوبی را در امتحانات به دست بیاورم احساس سرخوردگی و خود سرزنشی به من دست میدهد به همین خاطر حوصله انجام هیچ کاری را ندارم…
- 3. دانش آموز سال دهم ادبیات و علوم انسانی علت عدم موفقیتش در سال دهم را اینطور بیان میکرد: پدر من وکیل است. وقتی من میخواستم انتخاب رشته انجام دهم به من از یک سال قبل میگفت که حتما رشته علوم انسانی را انتخاب کن تا پیش خود کار کنی و دغدغه شغل نداشته باشی. من هم بدون این که تحقیق کنم وارد این رشته شدم و بعد از گذشت یک سال متوجه شدم که اصلا من نمیتوانم در این رشته تحصیل کرده و موفق شوم، به همین خاطر به شدت حال بدی دارم که آیا من میتوانم موفق شوم؟ رشته ام را عوض کنم یا همین مسیر را ادامه بدم؟
همانطور که مطالعه نمودید انتخاب رشته نادرست در سال نهم به دهم آثاری چون: افت تحصیلی، سرخوردگی و از بین رفتن اعتماد به نفس و احساس شکست را برای دانش آموزان به همراه داشت. اگر میخواهیم که دانش آموزان در مسیر تحصیلی موفق شوند و نهایتاً به شغل مناسب برسند باید انتخاب رشته را جدی گرفته و آگاهانه و با بررسی همه ابعاد آن دست به انتخاب بزنند.