گزارشی مفصل از جولان سگ‌های ولگرد در غرب پایتخت
معضل جولان سگ‌های بدون صاحب در غرب پایتخت موجب نارضایتی مردم و ناامنی شهروندان هنگام حضور در بوستان‌ها و معابر شده که لازم است شهرداری‌ها و فرمانداری‌های غرب استان تهران نسبت به اختصاص جایگاه مناسب برای نگهداری از این حیوانات اقدام جدی داشته باشند.
گزارشی مفصل از جولان سگ‌های ولگرد در غرب پایتخت
به گزارش شجرنیوز از غرب استان تهران، این روزها جولان سگ‌های ولگرد در سطح شهرها و روستاهای غرب استان تهران بیش از پیش شده و حمله آنها به افراد و به‌ویژه کودکان نیز موجبات نگرانی بسیاری از خانواده‌ها را فراهم آورده است و یکی از مسائل زیست‌محیطی که در شهرها طی سال‌های اخیر به معضل تبدیل شده، ازدیاد و پرسه زدن سگ‌های ولگرد در بافت شهری و مناطق مسکونی است که علاوه بر ایجاد ترس و وحشت میان مردم موجب آلودگی محیط زندگی و انتقال بیماری‌های مشترک از جمله هاری و کیست هیداتیک میان انسان و حیوان می‌شود.
متأسفانه جولان سگ‌ها درکوچه و خیابان‌ها به‌ویژه در ساعات پایانی شب و ساعات اولیه صبح به‌وضوح دیده می‌شود و سال‌هاست که مسئولان می‌گویند سگ‌های ولگرد را جمع‌آوری می‌کنند، اما تاکنون تغییر محسوسی در این زمینه مشاهده نشده است.
برخی از مردم از روی ترحم و دلسوزی پسماند مواد غذایی خود را برای سگ‌ها کنار می‌گذارند و ناخواسته باعث به وجود آمدن شرایط مناسب برای افزایش زاد و ولد آنها می‌شوند، در برخی از موارد دیده شده که این سگ‌ها مزاحمتی برای مردم ایجاد نمی‌کنند، اما با توجه به اینکه این حیوانات به صورت گله‌ای زندگی می‌کنند باعث ایجاد رعب و وحشت در بین شهروندان می‌شوند و واکنش‌های هیجانی برخی افراد می‌تواند نهایتاً مشکل ساز شود.
بر اساس بند 15 ماده 55 قانون شهرداری‌ها، مبنی بر اینکه جلوگیری از شیوع امراض ساریه انسانی و حیوانی، معالجه و دفع و جمع آوری حیوانات مبتلا به امراض ساریه و سگ‌های بلاصاحب وظیفه ذاتی و قانونی شهرداری‌ها است، برخی حامی‌نماها هستند که تحت تأثیر فضای مجازی قرار گرفته و در ساماندهی سگ‌های ولگرد تداخل ایجاد می‌کنند و این سنگ‌اندازی نیز بر مشکلات ساماندهی سگ‌های رها شده افزوده است.
این درحالی است که بر اساس توصیه‌های مسئولان و کارشناسان توصیه می‌شود شهروندان از نزدیک شدن به سگ‌های بلاصاحب و به‌ویژه سگ‌هایی که بر روی بدن آنها علائم مریضی قابل مشاهده است خودداری کنند.
در این زمینه لازم است کنترل پسماند، بازنگری قوانین، جمعیت سگ‌ها و افزایش نظارت مسئولان مورد توجه قرار گرفته و ساماندهی در جمع‌آوری زباله‌هایی که حاوی مواد غذایی هستند و همچنین ایجاد مرکزی جهت کنترل جمعیت حیوانات مزاحم خارج از محدوده مسکونی صورت گیرد.
ایجاد این مراکز یکی از راه‌های کوتاه مدت کنترل سگ‌هاست اما ظرفیت نگهداری این پناهگاه‌ها نیز پر شده و مجدد این حیوانات به خیابان‌ها رها می‌شود که لازم است با همکاری بخش خصوصی و دولتی اقدامی جهت حفظ امنیت شهروندان و رفع این چالش در زندگی شهری صورت گیرد.
بنابراین نیاز است نهادها و دستگاه‌های مربوطه برای جمع‌آوری و یا عقیم سازی سگ‌های بلاصاحب چاره‌ای بیندیشند چرا که علاوه بر سلب آرامش احتمال بروز بیماری و مشکلات بهداشتی از طریق این حیوانات برای شهروندان وجود دارد.
جولان سگ‌های ولگرد در شهرستان‌های بهارستان، شهرقدس، اسلامشهر و رباط کریم معضلی است که جمع‌آوری و ساماندهی آنها سال‌هاست که به مطالبه اصلی مردم تبدیل شده و متأسفانه شاهد بی‌توجهی مسئولین مربوطه در این زمینه هستیم.
برهم خوردن نظم اکوسیستم براثر تغذیه مردمی
رضا شایسته رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان قدس با اشاره به آیین‌نامه کنترل حیوانات بلاصاحب اظهار داشت: پیش از این سگ‌های ولگرد کشته می‌شدند که طی پیگیری‌های انجام شده، زنده‌گیری و عقیم سازی آنها انجام شد و اگر سگ بدون صاحب دارای مشکل باشد، بهتر است کشتار با ترحم انجام شود.
وی افزود: معضلی که اخیراً پیش آمده غذا دادن مردم به این حیوانات است که باعث بر هم زدن نظم اکوسیستم شده و جمعیت این حیوانات از کنترل خارج کرده است، چون دسترسی ساده به غذا می‌تواند در زمینه زاد و ولد آنها اثرگذاری بالایی داشته باشد و نهایتاً ازدیاد بیش‌از حد آنها مشکل‌آفرین است.
رئیس اداره محیط زیست شهرستان قدس گفت: مسئله دیگر آمیزش سگ‌های ولگرد با گونه‌های دیگر است که موجب زاد و ولد گونه جدید شده که باید این موضوعات را کنترل و رعایت کرد تا بخشنامه جدید صادر شود.
جمع‌آوری سگ‌های ولگرد وظیفه شهرداری است
مجید محمدیان رئیس اداره دامپزشکی شهرستان قدس اظهار داشت: موضوع تعیین تکلیف سگ‌های ولگرد در جلسات کارگروه اجتماعی و سلامت فرمانداری قدس مکرراً مطرح شده و مسئله جمع‌آوری، عقیم سازی، واکسیناسیون، نگهداری و هر اقدام دیگر در این زمینه بر عهده شهرداری هاست.
وی افزود: معضل هاری یکی از مسائلی است که در سطح کشوری عنوان شده و شهرستان‌هایی مانند قدس، شهریار، ملارد، اسلامشهر و تهران مواردی از حیوان گزیدگی داشته و باتوجه به گزارش‌هایی که از سوی شبکه بهداشت اعلام می‌شود، کارشناسان دامپزشکی نسبت به واکسیناسیون این حیوانات اقدام می‌کنند.
رئیس اداره دامپزشکی شهرستان قدس با اشاره به اینکه در سه ماه ابتدای سال تعداد 369 قلاده سگ صاحبدار، گله و نگهبان واکسن هاری تزریق و اقدامات پیشگیرانه انجام شده است گفت: جمع‌آوری سگ‌های بدون صاحب از وظایف شهرداری‌هاست و لازم است شهرداری نسبت به این مسئله اقدام و تدبیر جدی داشته باشد تا از خطر حمله سگ‌های ولگرد و انتقال بیماری‌ها جلوگیری شده و رضایتمندی شهروندان حاصل شود.
سگ‌های ولگرد غرب تهران پس از جمع‌آوری از شهری به شهر دیگر رها می‌شوند
جمال عزیزی معاون خدمات شهری شهرداری قدس با اشاره به اینکه در جمع‌آوری سگ‌های بدون صاحب با مشکلات مختلفی مواجه هستیم گفت: این حیوانات پس از جمع‌آوری از شهری به شهر دیگر منتقل و رها می‌شوند و فضایی جهت نگهداری از آنها در شهرقدس وجود ندارد.
وی افزود: به دلیل عدم وجود مرکز نگهداری از این حیوانات در غرب استان تهران تعداد این حیوانات در سطح شهر افزایش یافته و جمع‌آوری سگ‌های بلاصاحب یکی از مسائلی است که با چالش و واکنش حامیان حقوق حیوانات مواجه است.
معاون خدمات شهری شهرداری قدس با اشاره به هزینه زیاد جمع‌آوری و انتقال هر قلاده سگ خاطرنشان کرد: لازم است فرمانداران قدس، شهریار و ملارد نسبت به اختصاص محل مناسب جهت نگهداری از این حیوانات باتوجه به موقعیت مکانی و فاصله از بافت شهری اقدام کرده تا پس از احداث این مکان و جمع‌آوری آنها از سطح شهر در یک فضای مشخص نگهداری شوند.
عقیم‌سازی 600 قلاده سگ بلاصاحب در نسیم‌شهر
یوسف نصیری، شهردار نسیم‌شهر با اشاره به وظیفه ذاتی شهرداری در جمع‌آوری سگ‌های بلاصاحب اظهار داشت: زنده گیری و جمع‌آوری سگ‌های ولگردهای نیازمند زیرساخت‌های مناسب در مکان‌های معین است که متأسفانه شهرداری دچار دور باطل در این حوزه شده‌اند و پس از زنده گیری سگ‌ها آنها را در شهرهای دیگر رهاسازی می‌کنند.
نصیری به جانمایی مکان نگهداری سگ‌های ولگرد در بهارستان توسط سه شهرداری این شهرستان تأکید کرد و گفت: شهرداری نسیم‌شهر تاکنون 600 قلاده سگ بلاصاحب و ولگرد را با عقد قرارداد با شرکت‌های مربوطه عقیم‌سازی کرده است.
رهاسازی سگ‌های ولگرد و بلاصاحب دیگر شهرها در بهارستان
سید محمد میرزمانی با تأکید بر همت استانی و شهرستانی در جمع آوری سگ‌های بلاصاحب گفت: تولید مثل و افزایش جمعیت سگ‌های بلاصاحب در منطقه باعث تداخل در اکوسیستم و آسیب به جامعه، شهروندان و محیط زیست شده است.
وی با بیان اینکه عقیم سازی و جمع آوری سگ‌های ولگرد در شهر گلستان ادامه دارد افزود: مهم‌ترین مسئله ساماندهی و جمع آوری سگ‌های ولگرد نگهداری آن است که مدیریت کلان استان تهران می‌تواند متمرکز مرکزی را جهت نگهداری آنها جانمایی و شهرداری‌ها به خوبی آن را پشتیبانی کنند.
میرزمانی در ادامه گفت: متأسفانه پس از جمع آوری سگ‌ها توسط برخی شهرداری در شهرهای دیگر رهاسازی می‌شود که این مهم مشکلات زیادی را به وجود می‌آورد.
راه‌اندازی مرکز نگهداری متمرکز سگ‌های بلاصاحب در بهارستان الزامی است
محمد آگاهی‌مند شهردار صالحیه به عقیم سازی 80 قلاده سگ بلاصاحب در سال 1400 اشاره کرد و اظهار داشت: در سال جاری طی قرارداد با بخش خصوصی جهت جمع آوری و نگهداری سگ‌های بلاصاحب در اطراف دماوند منعقد شده است.
وی با تأکید بر اینکه انتظار مردم در جمع آوری سگ‌های ولگرد بحق است گفت: شهرها دارای دیوار و حائل نیستند و دائماً سگ‌های ولگرد و بلاصاحب در شهرها تردد دارند و هرقدر که جمع آوری می‌شود بازهم سگ ولگرد وجود دارد.
شهردار صالحیه تصریح کرد: قوانین موجود اجازه از بین بردن سگ‌های ولگرد و بلاصاحب را نمی‌دهد و با عقیم سازی و رهاسازی آن مشکلات هرگز حل نخواهد شد.
فعالیت گسترده مرکز ساماندهی سگ‌های ولگرد در اسلامشهر تداوم دارد
حمیدی شهردار اسلامشهر با اشاره به وجود مرکز ساماندهی حیوانات بلاصاحب اظهار داشت: شهرداری اسلامشهر طبق ابلاغیه وزارت کشور طرح زنده گیری، غربالگری و عقیم سازی سگ‌های بلاصاحب را با به‌روزترین روش‌های روز دنیا انجام می‌دهد.
وی با اشاره به عقیم سازی 800 قلاده سگ ولگرد در یک‌سال گذشته افزود: عمده‌ترین مشکلات ساماندهی سگ‌های ولگرد در اسلامشهر رهاسازی این حیوانات از شهرهای دیگر در بیابان‌های اسلامشهر است که مشکلات را دو چندان کرده است.
حمله و گزیدگی شایع‌ترین عامل وجود سگ‌های ولگرد در بهارستان است
محمدعلی جودکی رئیس محیط زیست شهرستان بهارستان با بیان اینکه هیچ‌گونه آمار دقیقی در مورد جمعیت سگ‌های بلاصاحب بهارستان در دست نیست گفت: سگ‌های ولگرد در یک مکان مستقر نشده و دائماً بین شهرها در رفت و آمد هستند و ارائه آمار تعداد دقیق آنها توسط هیچ یک از شهرستان‌ها امکان‌پذیر نیست.
جودکی با اشاره به خطرات احتمالی از سوی سگ‌های بلاصاحب برای جامعه تصریح کرد: مهم‌ترین خطرات احتمالی در بین سگ‌های بلاصاحب و ولگرد شیوع بیماری‌های قابل انتقال بین حیوان و انسان است افزایش آن در جمعیت دامی و انسان و انتقال بسیاری از بیماری‌ها می‌توان به هاری، کیست هیداتیک، سالک، کالاآزار، لاروهای مهاجر احشایی بروسلوز و لپتوسپیروز اشاره کرد.
رئیس محیط زیست شهرستان بهارستان افزود: حمله و گزش به انسان یکی از عوامل شایع در سگ‌های بلاصاحب محسوب می‌شود که موجب سلب آسایش عمومی در شهرها و روستاها شده و دارای تولید مثل بالایی را شاهد هستیم.
جودکی با بیان اینکه مهم‌ترین مسئله جذب سگ‌های ولگرد حیوانات به شهرستان است گفت: عدم مدیریت پسماندها و وجود انواع زباله و دسترسی آسان سگ‌ها به مواد غذایی بوده است و این شهرستان دارای سه مرکز انتقال زباله در شهرهای گلستان، نسیم شهر و صالحیه است که می‌توانند با در دسترس بودن برای سگ‌ها منبع تغذیه خوبی باشند.
وی تصریح کرد: محیط زیست بهارستان دائماً پیگیر استانداردسازی مراکز دفع پسماند به‌ویژه مسدود کردن راه‌های ورودی و دیوار و فنس کشی است که این امر توسط شهرداری نسیم شهر انجام و اخیراً شهرداری صالحیه نیز اقدام به دیوارکشی مرکز انتقال زباله کرده تا از ورود و تغذیه این حیوانات در این مراکز جلوگیری شود.
رئیس محیط زیست بهارستان در پایان خاطرنشان کرد: سگ‌های بلاصاحب دارای تولید مثل بالایی هستند و یکی از راهکارهای کاهش جمعیت آنها، عقیم سازی است که بالابودن هزینه عقیم سازی و امکان جابه‌جایی سگ‌ها به شهرهای مجاور و حضور سگ‌های سایر شهرها در شهری که در حال اجرای طرح عقیم سازی است وجود دارد مشکلات در این حوزه به شمار می‌رود.
