مدیرعامل موسسه مهرآفرینان سلامت؛ زنان در بطن فعالیت های اجتماعی و کاهش آسیب ها هستند

مدیرعامل موسسه مهرآفرینان سلامت؛ زنان در بطن فعالیت های اجتماعی و کاهش آسیب ها هستند

پایگاه خبری تحلیلی شجرنیوز: مسئله آسیب های اجتماعی به عنوان یک معضل جدی درکشور بویژه در مناطق محروم مطرح است و ضرورت دارد مراکز آموزشی و سازمان های مردمی محور، نهادهای فرهنگی و افراد تاثیرگذار در جهت رفع این مسئله مهم نقش آفرینی و برنامه ریزی کنند.

خبرنگار اجتماعی ما این بار به سراغ فردی فعال و تاثیرگذار در شهرستان شهریار رفته است تا با بخشی از فعالیت های وی در زمینه کاهش آسیب های اجتماعی از نزدیک آشنا شود. آنچه در ادامه خواهید خواند حاصل نشست مشترکی در دفتر ریاست اداره بهزیستی شهرستان شهریار و گفتگو با یکی از فعالان اجتماعی در سطح این شهرستان است.

خانم محبوبه زرین قلم، فوق لیسانس روان شناسی، مدیرعامل موسسه مهرآفرینان سلامت با بیش از 15 سال سابقه فعالیت اجتماعی، مدرس کشوری در حوزه پیشگیری از آسیب های اجتماعی، پیش از ازدواج و مهارت های زندگی، عضو کمیته توسعه مشارکت‌های مردمی استان تهران، عضو باشگاه مدرسین روان شناس، کارآفرین در حوزه زنان سرپرست خانواده و مردان بهبود یافته از اعتیاد و عضو شورای اسلامی شهر وحیدیه شهرستان شهریار

خانم زرین قلم به عنوان مدیرعامل موسسه مهرآفرینان سلامت لطفا از ورودتان به حوزه کاهش آسیب ها و فعالیت در این حوزه توضیحی بفرمایید:

در مقدمه باید عرض کنم که ما باید بپذیریم شهر ترکیبی از افراد متفاوت است. وقتی که صحبت از تفاوت هاست یعنی نگاه ها و نگرش ها و رویکردهای متفاوت، بر همین اساس با پدیده ای با عنوان آسیب اجتماعی مواجه هستیم که این مساله نیز تعمیم به تمام نقاط دنیا دارد و معطوف به کشور ما نیست.

وقتی صحبت از آسیب اجتماعی می شود از نگاه و منظرهای مختلفی به این موضوع نگاه می شود. فارغ از جنبه فعالیت های تخصصی در این حوزه، قصد دارم تا از جایگاه یک زن به مساله آسیب های اجتماعی بپردازم.

از دلایل اصلی ورودم به حوزه کاهش آسیب ها محوریت نقش زنان در این بخش بود. یکی از فضاهایی که در آن امکان فعالیت تخصصی مهیا بود و ظرفیت ایجاد سازوکار برای به فعل رساندن و گسترش برنامه ها را داشت سازمان بهزیستی بود.

به همین منظور در بدو امر بصورت رسمی تحت عنوان طرح های اجتماع محور با سازمان  بهزیستی همکاری خود را آغاز نمودیم. طرح های اجتماع محور رویکردی است که بر ارتقا و مشارکت شهروندان تاکید دارد و هدف آن افزایش سرمایه های اجتماعی  در پیشگیری از آسیب های اجتماعی است. در ادامه نیز با طرح های مختلفی از جمله: طرح های آموزش خانواده، پیش از ازدواج، تحکیم خانواده، مشارکت اجتماعی نوجوانان ایران (مانا)، مشارکت اجتماعی زنان، خودمراقبتی، آگاه سازی و بسیاری از طرح های مختلف دیگر که براساس جامعه هدف تعریف می شد همکاری خود را با سازمان بهزیستی گسترش دادیم.

برنامه ها و طرح هایی که فرمودین را چگونه عملیاتی می نمایید و چه ظرفیت هایی را در این حوزه شناسایی نموده اید؟

یکی از نقاط برجسته همکاری بنده با سازمان بهزیستی و شاید اشتراک تمام طرح های اجرایی شده تمرکز بر روی نقش محوری زن بود. زنانی که فارغ از سطح تحصیلات و سبک زندگی خصوصیشان این امکان را داشتند تا در جایگاه های مختلف اجتماعی نیز ایفای نقش کنند و به عنوان یک فرد صاحب اندیشه و خرد بتوانند باعث تغییر و بهبود در جامعه شوند.

با این رویکرد و اتکال بر نقش زنان، به محلات مختلف ورود پیدا کردیم و مشروط بر این که افراد حاضر باید دغدغه ی خانواده و اجتماع داشته باشند شروع به فعالیت نمودیم. اقداماتی فرایندی و کاملا مبتنی بر اصول و شیوه های علمی که با شناسایی و تعریف یک آسییب اجتماعی آغاز می شود و با اولویت بندی آسیب ها و نگاه به موضوعات از منظر خودشان ادامه می یابد و در نتیجه با شناسایی راه حل های منطقی و مناسب و دسته بندی آنها برای اجرا پایان می یابد.

در مرحله اجرا به مبحث حمایت یابی میرسیم. زمانی که صحبت از حمایت یابی می شود به این معناست که مردم باید به سراغ مسئولین بروند و سطح توقعشان را از آنها مطرح نمایند. باعث افتخار است که عنوان کنم پس از مدت کوتاهی به نقطه ای رسیده ایم که افراد مشارکت کننده در طرح های ما به خوبی یاد گرفته اند که خواسته های خود را از راه درست مطرح و مطالبه گری اصولی از مسئولین داشته باشند.

می توان اظهار نمود: امروز بسیاری از سازمان ها و ارگان ها همسو و همراه با تیم هایی شده اند که در محلات فعالیت می کنند و با افتخار این سازمان ها تمام خانم ها و فعالان اجتماعی را می شناسند و در بسیاری از مواقع با مراجعه به آنها به دنبال واگذاری طرح های خود و عملیاتی نمودن برنامه های مورد نظر هستند.

در گذشته واژگانی همچون کار برای مردم و پس از آن کار با مردم داشتیم اما امروز شاهد این موضوع هستیم که کار توسط مردم نمود پیدا کرده است و این مردم هستند که در بطن امور قرار گرفته اند. با استاند به این موارد امروزه شاهد افزایش بسیاری از گزاره های مثبت در جامعه از جمله اعتماد به نفس، رضایت از خود و… هستیم. بطور کلی باید اذعان نمود در اجرایی سازی این طرح ها هدف افزایش عوامل محافظ و کاهش عوامل خطر است.

همانطور که می دانید به هرمیزان عوامل محافظت کننده افزایش یابد و عوامل خطر کاهش پیدا کند، شاهد حفظ و تحکیم بنیان خانواده خواهیم بود و احساس امنیت و آرامش دستاوردی است که در طی این چند سال بدست آمده و به آن می بالیم.

در این بین نباید از همراهی و حمایت های آقایان غافل شویم. در میان همکاران ما آقایانی نیز هستند که دغدغه جامعه، شهر و محل خود را دارند و فعالیت می کنند و به واسطه عملکرد و نتایج کسب شده احساس آرامش، ارزشمندبودن، مفید بودن نموده و می دانند که در حل مشکلات سهیم هستند.

تاکنون به چه میزان از برنامه های موسسه مهرآفرینان سلامت دست یافته اید و چه اهدافی را دنبال می نمایید؟

در حوزه کاهش آسیب ها اقدامات بسیاری را طی سال های اخیر به سرانجام رسانده ایم و تیم های اجتماع محور بسیار خوبی را سازمان دهی نموده ایم. فعالیت هایی که در شهرهای شهریار، وحیدیه، اندیشه، صباشهر، شاهدشهر و… و حتی در روستاهایی مانند حصار زیرک، رزکان، رضی آباد بالا و…. اجرایی شده اند که تجربیات مشترک و ارزشمندی برای ما به ارمغان آورده است. امیدواریم بتوانیم این طرح ها را در تمام نقاط شهرستان شهریار، استان تهران و در کل کشور اجرایی نماییم و در کنار هم نقشی در پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی میهن عزیزمان داشته باشیم.

درخصوص ساختار و نحوه فعالیت موسسه مهرآفرینان سلامت هم برایمان بگویید:

موسسه مهرآفرینان بصورت کلی ارائه کننده خدمات تخصصی است. به طبع همین مساله، افرادی نیز بکار گرفته شده اند که دارای تخصص های مختلفی هستند. در این راستا دو نوع اهداف کوتاه مدت و بلند مدت را دنبال می نماییم.

اهداف کوتاه مدت و عملیاتی تر که باتوجه به تحلیل وضعیت و نیازسنجی انجام شده اجرایی می گردد و اهداف بلندمدت که ارزشی بوده و به نوعی چشم اندازهای ما را تعیین می کنند.

اقدامی که در مهرآفرینان انجام شده است در واقع شناسایی افراد توانمند و تاثیرگذار در هر محله است. قطعا باتوجه به نوع فعالیت ما، اغلب همکاران متخصصین در حوزه های روانشناسی، مشاوره، علوم تربیتی و جامعه شناسی و… هستند اما در این بین وجود دارند افرادی که شاید تخصص و مهارت های خاصی نداشته باشند اما پای کار هستند و در حد توان خود در رفع مسائل و موارد موجود تلاش بسیاری انجام می دهند.

باتوجه به اهمیت موضوع فعالیت شما و موسسه مطبوع آیا حمایت های لازم از سوی دستگاه های متولی صورت می گیرد؟

در مجموعه مهرآفرینان آموخته ایم که قرار نیست از هیچ نظر وابسته به ارگان و نهادی باشیم و از اساس سازمان بهزیستی نیز چنین تصمیمی برای موسسات کاهش آسیب نداشته است و هدف در وهله اول توانمندسازی خود افراد و موسسات در تمام زمینه ها به عنوان حلقه واسط با اجتماع بوده است.

در این میان باید به این نکته نیز توجه کنیم که در کنار یک سازمان مردمی باید تسهیلگرانی حضور داشته باشند که بتوانند مسیر را برای این سازمان ها هموار کنند. از جمله این مراجع می توان به سازمان بهزیستی و شخص آقای فهیم راد به عنوان ریاست اداره بهزیستی شهریار اشاره کرد که به واقع نقش شایانی در رشد و ارتقا موسسات کاهش آسیب و افراد فعال در این حوزه بویژه شخص بنده داشته اند.

باتوجه به اینکه سرکار عضو شورای اسلامی شهر وحیدیه نیز هستید لطفا بفرمایید که تیم مدیریت شهری به چه میزان همراه و همسوی شما در اجرای طرح های مختلف بوده اند؟

باید عرض کنم که حضورم در صحن شورای اسلامی شهر وحیدیه را مدیون اعتماد شهروندان به عنوان سرمایه های اجتماعی و مردمی که سال ها برای شان فعالیت کرده ام هستم. اعتماد مردم به عنوان پشتیبان، ورود به سیستم مدیریت شهری و مشارکت در تصمیم سازی ها قطعا موثر واقع شده است. بطوری که از یک سو بصورت مستقیم با اقشار مختلف در ارتباط هستم و از سوی دیگر تعامل مناسبی با مسئولین بوجود آمده است که باعث ارتقای تفاهم و درک متقابل بین مردم و مسئولین در شهر وحیدیه شده است.

از سوی دیگر امکان اجرای طرح های مختلف تسهیل شده است. در بسیاری از مواقع ما طرح های بی نظیری در سازمان بهزیستی  مانند طرح توانمندسازی زنان داریم که به جهت فرصت موجود برای مسئولین به درستی تشریح می شود و با توجه به وجود ردیف و بودجه های مرتبط با موارد فرهنگی و اجتماعی طرح های مورد نظر با استقبال خوبی از سوی سایر همکاران در حوزه مدیریت شهری مواجه و اجرایی می گردد.

سخن پایانی

باتشکر از رسانه شما که دغدغه جامعه دارد و به دنبال انعکاس فعالیت های اجتماعی است. بویژه فعالیت زنانی که توانسته اند با حفظ شان و کرامت انسانی خود و جایگاه مادرانه و همسرانه شان در فضای خانه و خانواده، در اجتماع نیز مفید بوده و نقش آفرینی نمایند.

در خاتمه نیز از تمام مسئولینی که همراه و همسو هستند و ما را در اجرای طرح های توانمندسازی مردم منطقه یاری می کنند کمال تشکر و قدردانی را دارم. سازمان بهزیستی که نقش بسیار پر رنگی در ارتقای فعالیت های ما داشته اند بویژه اداره بهزیستی شهرستان شهریار و شخص جناب آقای فهیم و سایر کارشناسان عزیز این اداره که در حوزه پیشگیری پشتیبان و حامی ما هستند.

رئیس اداره بهزیستی شهریار: پیشگیری  از آسیب ها امکان پذیر نیست مگر توسط خود مردم

جناب آقای فهیم باتوجه به مطالبی که سرکارخانم زرین قلم فرمودن لطفا درخصوص موسساتی که در سطح شهرستان شهریار فعال هستند توضیحاتی بفرمایید.

اداره بهزیستی شهریار به منظور کاهش آسیب ها در حوزه پیشگیری تعامل سازنده ای با بسیاری از نهادها و موسسه های تحت پوشش دارد و تمام تلاش خود را بکار گرفته است تا با بهره گیری از این ظرفیت ها و مشارکت افراد تاثیرگذار و نخبه در این حوزه بتواند گام های استوار و محکمی در راستای پیشگیری و همچنین کاهش آسیب ها بردارد.

رویکرد ما در اداره بهزیستی شهریار مبتنی بر توسعه پایگاه های محله محور و مردمی بودن است. بر همگان اثبات شده است که هر زمان کار در اختیار مردم باشد و به ظرفیت های مردمی اعتماد شود قطعا نتایج شگفت انگیزی رقم خواهد خورد بطور کلی باید اذعان داشت: پیشگیری  از آسیب ها امکان پذیر نیست مگر توسط خود مردم

از اقدامات شاخصی که در حوزه پیشگیری با همکاری موسسات کاهش آسیب انجام شده است می توان به مبارزه با اعتیاد، بیکاری، طلاق و اختلافات خانوادگی اشاره نمود و در ادامه نیز باتوجه به سیاست گذاری های انجام شده قصد داریم تا با توسعه سمن ها و موسسه های مردم نهاد به سمت مقابله با آسیب های نوپدید و نوظهور حرکت کنیم و با ارائه آموزش هایی در حوزه آسیب های فضای مجازی و سواد رسانه ای، مهارت های زندگی و تحکیم بنیان خانه و خانواده از این نوع آسیب ها پیشگیری لازم را به عمل آوریم.

در پایان باید عرض کنم که با توکل به خدا و افزایش مراکز مشاوره و موسسه های مردمی محور و همچنین تعامل سازنده با سایر ارگان های همسو ضمن همافزایی در بخش های مختلف بتوانیم نیازهای این حوزه را در سطح شهرستان شهریار تا حد توان برطرف نماییم.

تقدیر ریاست اداره بهزیستی شهریار از مدیرعامل موسسه مهرآفرینان سلامت

در پایان این نشست داود فیهیم راد رئیس اداره بهزیستی شهرستان شهریار از محبوبه زرین قلم مدیرعامل موسسه مهرآفرینان سلامت به واسطه اقدامات اثر بخش در حوزه پیشگیری و کاهش آسیب ها با اهدای لوح سپاس تقدیر به عمل آورد.