یادداشت| آسیب‌های اجتماعی: تهدیدی برای سلامت جامعه

حامد کریمی– آسیب‌های اجتماعی، به مجموعه‌ای از رفتارها و شرایطی گفته می‌شود که به طور منفی بر افراد، خانواده‌ و جامعه تأثیر می‌گذارند و از تعادل و هنجارهای اجتماعی می‌کاهند.

این آسیب‌ها می‌توانند ریشه در عوامل فردی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی داشته باشند و به شکل‌های مختلفی بروز کنند. آسیب‌های اجتماعی بسیار متنوع‌اند و می‌توان آن‌ها را به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد، از جمله: آسیب‌های فردی، شامل اعتیاد، افسردگی، اضطراب، خشونت، خودکشی، انحرافات جنسی و… که این آسیب‌ها بیشتر به فرد مربوط می‌شوند اما می‌توانند بر محیط اطراف نیز تأثیر بگذارند. آسیب‌های خانوادگی مانند طلاق، خشونت خانگی، بی‌توجهی به کودکان، اختلافات خانوادگی و… که از جمله آسیب‌هایی هستند که ساختار خانواده را تضعیف کرده و بر اعضای آن تأثیر می‌گذارند. آسیب‌های اجتماعی اعم از فقر، بیکاری، بی‌سوادی، نابرابری، تبعیض، جرم و جنایت، فساد، بی‌اعتمادی اجتماعی و… که این موارد نیز از جمله آسیب‌هایی هستند که کل جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهند. در پایان نیز آسیب‌های فرهنگی که انحراف از ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی، تضاد فرهنگی، ترویج فرهنگ مصرف‌گرایی، کاهش سرمایه اجتماعی و… از جمله آسیب‌هایی هستند که به فرهنگ و هویت جامعه لطمه می‌زنند.

در اینجا این پرسش مطرح است که عوامل مؤثر بر بروز آسیب‌های اجتماعی چیست؟ دلایل و عوامل متعددی را می توان برای بروز این پدیده بیان نمود که در ادامه به برخی از آنها اشاره می شود. عوامل اقتصادی: فقر، نابرابری، بیکاری، تورم و… می‌توانند زمینه ساز بروز بسیاری از آسیب‌های اجتماعی باشند. عوامل اجتماعی: تغییرات سریع اجتماعی، مهاجرت، حاشیه‌نشینی، بی‌عدالتی اجتماعی و… می‌توانند به تشدید آسیب‌های اجتماعی کمک کنند. عوامل فرهنگی: تضاد فرهنگی، ضعف ارزش‌های اخلاقی، ترویج فرهنگ خشونت و… می‌توانند بر افزایش آسیب‌های اجتماعی تأثیرگذار باشند. عوامل فردی: مشکلات روانی، شخصیت‌های ضد اجتماعی، اختلالات رفتاری و… می‌توانند افراد را مستعد بروز آسیب‌های اجتماعی کنند.

اما راهکارهایی نیز تحت عنوان پیشگیری، مداخله و توانمندسازی به منظور کاهش آسیب‌های اجتماعی از سوی اهالی فن معرفی شده است که شایسته است مسئولین و دست اندرکاران این حوزه با بهره گیری از آنها مسیر مقابله با این آسیب ها را برای خود هموارتر نمایند.

پیشگیری: آموزش، آگاهی‌بخشی، تقویت خانواده، ایجاد فرصت‌های شغلی، تقویت زیرساخت‌های اجتماعی و… از جمله راهکارهای پیشگیری از بروز آسیب‌های اجتماعی هستند.

مداخله: ارائه خدمات مشاوره‌ای، درمانی، حقوقی و اجتماعی به افراد آسیب‌دیده، حمایت از خانواده‌های آسیب‌دیده و… از جمله راهکارهای مداخله در آسیب‌های اجتماعی هستند.

توانمندسازی: تقویت توانمندی‌های فردی و اجتماعی افراد، ایجاد فرصت‌های برابر برای همه، تقویت مشارکت اجتماعی و… از جمله راهکارهای توانمندسازی افراد در برابر آسیب‌های اجتماعی هستند.

مقابله با آسیب‌های اجتماعی ضروری ترین اقدامی است که امروز باید در تمامی طرح ها و برنامه ها گنجانده شود چرا که این آسیب‌ها نه تنها به افراد و خانواده‌ها صدمه می‌رساند، بلکه بر کل جامعه نیز تأثیر منفی می‌گذارد. آسیب‌های اجتماعی می‌توانند منجر به افزایش هزینه‌های اجتماعی، کاهش بهره‌وری، تضعیف امنیت اجتماعی و کاهش کیفیت زندگی شوند. بنابراین، مقابله با آن یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی جوامع امروزی است و پرداختن به آن از اصلی ترین وظایف مسئولین و متولیان این حوزه است چرا که با گذشت زمان پیچیدگی های آن دو چندان شده و کار را برای جبران دشوارتر می نماید.

با ما در شبكه های اجتماعی همراه باشيد: اينستاگرام شجرنيوز ، تلگرام شجرنيوز