معافیت پزشکی اعصاب و روان

معافیت پزشکی اعصاب و روان، یکی از مواردی است که می توان با استفاده از آن از انجام خدمت سربازی، معاف شد. همانطور که پیشتر در خصوص شرایط معافیت پزشکی و لیست بیماری های مشمول معافیت پزشکی صحبت کردیم، بیماری های اعصاب و روان، یکی از بیماری هایی است که مشمول قانون معافیت پزشکی می شود.

دسترسی سریع به:

• معافیت پزشکی چشم
• معافیت پزشکی گوش، حلق و بینی
• معافیت پزشکی بیماری های قلبی و عروقی
• معافیت پزشکی بیماری های استخوان و اسکلت
• معافیت پزشکی بیماری های پوستی
• معافیت پزشکی بیماری های عمومی

­شرایط معافیت اعصاب و روان

مشکلات مربوط به اعصاب و روان، یکی از بیماری هایی هستند که امکان انجام بسیاری از فعالیت ها را از افراد می گیرد. خدمت سربازی، یکی از فعالیت هایی است که تاب آوری و تحمل بالایی را در کنار توان انجام فعالیت های جسمی، نیاز دارد. طبعا افرادی که دچار بیماری های اعصاب و روان هستند؛ یا تا همیشه توان انجام این کار را ندارند و یا به طور موقت قادر به انجام خدمت وظیفه خود نیستند.

اگر به دنبال کسب معافیت پزشکی اعصاب و روان باشید، حتما سوالات بسیاری در این زمینه دارید. سوالاتی همچون اینکه چه بیماری هایی شامل این قانون می شوند؟ یا اینکه چه بیماری هایی و با چه شدتی، موجب کسب معافیت دائم می شوند؟آیا چیزی تحت عنوان معافیت خودزنی، افسردگی و … وجود دارد؟ مراحل دریافت معافیت پزشکی اعصاب و روان به چه صورت است و چه مدارکی برای این کار نیاز است؟

یا سوالات دیگری همچون اینکه آیا دریافت کارت معافیت از این طریق، محدودیت ها و موانعی در آینده پیش روی افراد خواهد گذاشت؟ در صورت دریافت معافیت پزشکی اعصاب و روان، شرایط برای گرفتن گواهینامه، پاسپورت و استخدام چگونه خواهد بود؟ در این مطلب با موضوع معافیت پزشکی اعصاب و روان به پاسخ تمامی این سوالات و بیماری های مشمول این قانون خواهیم پرداخت.

لیست بیماری های مشمول معافیت پزشکی اعصاب و روان

1. پسیکوزها

پسیکوزها، افرادی هستند که ارتباط خود با واقعیت را از دست داده اند. این ممکن است شامل دیدن یا شنیدن چیزهایی باشد؛ که دیگران نمی توانند ببینند یا بشنوند (توهم) و باور چیزهایی که واقعاً درست نیستند (هذیان)؛ باشد. افرادی که مبتلا به بیماری های این دسته هستند بنابر نوع بیماری می توانند از معافیت دائم و یا موقت استفاده کنند. دسته بندی این بیماری ها هم به شرح زیر است.

• کسانی که مبتلا به بیماری هایی همچون اسكيزوافكتيو، اسكيزوفرني، اختلالات هذياني و پسيكوزهاي آتيپيك مزمن هستند؛ به صورت دائم از انجام خدمت سربازی معاف می شوند.
• اگر کسی دچار اختلال سايكوز گذرا باشد، هم شش ماه معافیت موقت خواهد داشت و پس از شش ماه که تحت درمان مراکز نیروهای مسلح و توسط پزشکان معتمد قرار می گیرد؛ در صورت بهبودی قابل رسیدگی به عنوان معاف از رزم خواهد بود.

2. اختلالات خلقي

اختلال خلقی دسته ای از بیماری های روانی جدی است. این اصطلاح به طور گسترده، همه انواع افسردگی و اختلالات دوقطبی را شامل می شود. برخی از نمونه‌های اختلالات خلقی عبارتند از: اختلال افسردگی اساسی که در آن، فرد در دوره‌های طولانی و مداوم، افسردگی شدید دارد و اختلال دوقطبی، یک اختلال مغزی است که باعث تغییراتی در خلق و خو، انرژی و توانایی عملکرد فرد می شود.

براساس این بند از معافیت بیماری های اعصاب و روان:

• مشمولینی که مبتلا به بیماری دوقطبی نوع یک، در هر مرحله و فازی هستند؛ می توانند معافیت دائم کسب کنند.
• افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی هم مشمول معافیت دائم از خدمت سربازی می شوند. لازم به ذکر است که در اینجا نوع شدید این بیماری مدنظر می باشد و در موارد اختلالات متوسط، معافیت از رزم قابل رسیدگی می باشد.
• انواع اختلال خلقي افسردگي خفيف (ديس تايمي و سايكلو تايمي )، اختلال خلقي دو قطبي نوع دوّم (هايپومانيا) در صورتيكه با مصرف دارو تحت كنترل باشد و يا تهديد كننده خود و اطرافيان نباشد، معاف از خدمات رزمی می باشد.
• در صورتی که حداقل شش ماه از حمله حاد مانیا گذشته باشد و افسردگی بدون علامت باشد، فرد مورد نظر، معاف از خدمات رزمی می شود.

3. انواع اختلالات شخصيتي

اختلال شخصیت، نوعی تفکر، احساس و رفتار است که از انتظارات فرهنگی منحرف شده و باعث ناراحتی یا مشکلاتی در عملکرد می شود و در طول زمان ادامه می یابد. در واقع اختلالات شخصیتی، الگوهای رفتاری بلند مدتی هستند که به طور قابل توجه، با آنچه که انتظار می رود، متفاوت است. نحوه معافیت اینگونه اختلالات به شرح زیر است:

• کسانی که دچار انواع سایکوپات(ضداجتماعي) ، مرزي ، اسكيزوئيد ، اسكيزوتايپال و پارانوئيد، هستند، معاف دائم می شوند. لازم به ذکر است که جهت بررسی های تشخیصی، اقدامات درمانی و اثبات بیماری سایکوپات(ضد اجتماعی)در مراکز درمانی معتمد و طرف قرارداد، شش ماه معاف موقت منظور می گردد و در صورت بهبودی، معاف از رزم و در صورت تایید و اثبات بیماری و تعلق معافیت دائم، لازم است مراتب در شورای عالی پزشکی هم تایید شود.
• مبتلایان به انواع ديگر اختلال شخصيت در صورتيكه ناتوان كننده نباشد، معاف از خدمات رزمی شناخته می شوند. صفات شخصیت مرزی از مصادیق این جزء می باشد.

4. اختلال وسواس (OCD) ، اختلال پانيك، اختلال اضطراب، فوبيا يا PTSD يا ساير اختلالات اضطرابي

اختلالات اضطرابی، نوعی بیماری روانی هستند؛ که علائمی همچون احساس عصبی بودن، وحشت و ترس و همچنین عرق کردن و ضربان قلب سریع دارند. نوع معافیت این بیماری ها به شرح زیر می باشد:

• در نوع شديد مقاوم به درمان اختلالات اضطرابی، شخص بیمار می تواند معافیت پزشکی اعصاب و روان به صورت دائم کسب کند.
• در نوع خفیف هم فرد معاف از رزم شناخته می شود.

5. انواع نقيصه هاي عقلاني و كندذهني ها (عقب ماندگي ها)

ناتوانی و عقب ماندگی ذهنی، یکی دیگر از بیماری های اعصاب و روان در معافیت های پزشکی است که شامل فردی می شود که هوش یا توانایی ذهنی کمتر از حد متوسط داشته باشد و فاقد مهارت های لازم برای زندگی روزمره باشد.

• به این ترتیب افراد با ضریب هوشی پایین تر از 70، معاف دائم شناخته می شوند.
• کسانی هم که ضريب هوشي بين 90- 70دارند؛ معاف از خدمات رزمي خواهند بود.

6. اختلالات تكلم و لكنت زبان با علت رواني يا نورولوژيك

• این اختلالت در موارد شدید، مشمول معافیت دائم می شوند. البته در صورتی که این فرد دارای مدرک کارشناسی و بالاتر باشد، معاف از خدمات رزمی شناخته می شود.
• مشمولینی با اختلالات متوسط یا خفیف هم از خدمات رزمی معاف می شوند.

7. كژخوئيهايي که مغاير شئونات اجتماعي و نظامي ( از جمله انحرافات جنسي و هموسکسواليتي ) باشند.

در این مورد هم فرد مورد نظر، شش ماه و به صورت موقت، معافیت دریافت می کند و پس از شش ماه در صورت اثبات در مراکز درماني ن.م. به صورت دائم معاف می شود.

در مدت این شش ماه معافیت موقت لازم است، مشمول در یکی از مراکز درمانی نیروهای مسلح تحت نظر تیم تخصصی مورد بررسی های تخصصی و تشخیصی و اقدامات درمانی قرار گیرد و پس از مدت مذکور و اعلام کتبی نظریه نهایی؛ وضعیت او در شورای پزشکی مطرح و تصمیم گیری شود.

8. اختلالات کنترل تکانه

در اینگونه اختلالات، بیمارارن در برابر تکانه هاف یعنی وسوسه هایی که برای خود یا دیگران زیان هایی به همراه دارد؛ قدرت مقاومت ندارند. جنون دزدی، قماربازی و … از جمله اختلالات کنترل تکانه هستند. افراد با اختلالات كنترل تكانه شديد، معاف دائم از انجام خدمت سربازی هستند.

9. اختلالات سوماتوفرم

اختلال روان تنی یا سوماتوفرم، یکی از بیماری های اعصاب و روان است که سبب ایجاد یک یا چند بیماری و درد در افراد می شود. افراد مبتلا به این بیماری، علائمی همچون درد، تنگی نفس یا ضعف و وسواس بیش از حد دارند. در قانون معافیت های پزشکی، اختلالات سوماتوفرم در صورتيكه بيش از دو سال طول كشيده باشد؛ به شرط ثبوت با مدارك پزشكي مستدل، مشمول معافیت دائم هستند. البته این معافیت برای دارندگان مدارك کارشناسي و بالاتر، به صورت معافیت از رزم خواهد بود.

10. اختلالات تيك صوتي يا حركتي

تیک عصبی، حرکت ناگهانی، سریع و تکراری و البته بدون اراده است که ممکن است در عضلات مختلف بدن، ایجاد شود.

• نوع شديد : معاف دائم
• نوع خفيف : معاف از خدمات رزمي

11. اختلالات فراگير رشد (Pervasive Developmental Disorders) از قبيل اختلال اوتيستيك اثبات شده

به گروهی از اختلالات که با تاخیر در توسعه اجتماعی و مهارت های ارتباطی همراه است، اختلال اوتیستیک گفته می شود.

• مبتلایان شديد همراه با اُفت عملكرد واضح معاف دائم خواهند شد.
• افراد با ابتلای خفيف هم از خدمات رزمي معاف می شوند.

12. اختلال هويت جنسي (TS)

این افراد هم با ارائه گواهي پزشکي قانوني و تأييد در مراکز درماني ن.م. از خدمت سربازی معاف دائم، می شوند.

13. اعتياد به مواد مخدر يا روان گردان

اعتیاد به مواد مخدر هم از معافیت پزشکی اعصاب و روان محسوب می شود که موجب شش ماه معافیت موقت می شود. لازم به ذکر است که این مورد فقط مشمولان قبل از اعزام را شامل می شود.

14. ساير بيماريها

• ساير بيماريهاي موضوع اين بخش که منطبق با دسته دوم ماده 2 آيين نامه مي باشند : معاف از خدمات رزمي
• ساير بيماريهاي موضوع اين بخش که منطبق با دسته سوم ماده 2 آيين نامه مي باشند : شش ماه معاف موقت
• ساير بيماريهاي موضوع اين بخش که منطبق با دسته چهارم ماده 2 آيين نامه مي باشند : معاف دائم

شرایط و مراحل دریافت معافیت اعصاب و روان

یکی از راه های معاف شدن از انجام خدمت سربازی، معافیت پزشکی اعصاب و روان است. به علت امکان تقلب در این زمینه، فردی که برای معافیت از این طریق اقدام می کند؛ باید یکی از سه شرط زیر را داشته باشد:

• مصرف داروهای اعصاب و روان
• سابقه اقدام به خودکشی
• سابقه بستری در بیمارستان روانی

مراحل دریافت معافیت پزشکی اعصاب و روان، مانند دیگر روش های معاف شدن از سربازی و به شرح زیر است:

• مراجعه به پلیس +10 برای تکمیل انواع فرم ها.
• واریز مبالغ و هزینه های مشخص شده به حساب مشخص شده توسط سازمان نظام وظیفه.
• دریافت فرم های مربوطه از سازمان نظام وظیفه و تحویل دادن مدارک ضروری و مدارک پزشکی به سازمان نظام وظیفه.
• دریافت درخواست برای مراجعه به بیمارستان مورد تایید نظام وظیفه برای انجام معاینات و آزمایشات لازم.
• مراجعه به بیمارستان برای انجام معاینات مورد نظر.
• تشکیل کمیسیون پزشکی و حضور در آن توسط متقاضی.
• اعلام رای نهایی برای فرد مشمول مبنی بر دریافت یا عدم دریافت معافیت پزشکی اعصاب و روان.

مدارک مورد نیاز برای دریافت معافیت پزشکی اعصاب و روان

• اصل مدرک فراغت از تحصیل.
• باز کردن حساب بانک سپه و ارائه شماره حساب آن.
• شناسنامه و کارت ملی.
• عکس 3 در 4 با زمینه سفید.
• برگه معاینه اولیه با امضا و مهر دکتر.
• برگه تکمیل شده مربوط به واکسیناسیون
• ارائه مدارک مورد تأیید مراکز درمانی دانشگاه ها و نیروهای مسلح و همین طور بیمارستان های معتبر مربوط به سوابق بیماری

رنگ کارت معافیت اعصاب و روان

با اینکه اصطلاحا به کارت معافیت پزشکی اعصاب و روان، کارت قرمز گفته می شود؛ این کارت با دیگر کارت های معافیت، تفاوت آنچنانی ندارد. علت این نامگذاری، محدودیت هایی است که این کارت برای استخدام دولتی یا  دریافت گواهی نامه ایجاد می کند. در ادامه مفصلا به هر یک از محدودیت های این نوع معافیت، خواهیم پرداخت.

کارت معافیت پزشکی اعصاب و روان و استخدام

بسیاری از ارگان ها و سازمان ها، هنگام استخدام، شرایطی را مشخص می کنند. که معمولا یکی از شرایط آن نداشتن بیماری های اعصاب و روان و نداشتن کارت معافیت از این طریق است. این نوع معافیت، یکی از مواردی است که در کنار مزایایی که دارد، محدودیت هایی برای استخدام در بخش های مورد نظر شما ایجاد می کند. به همین دلیل پیشنهاد می کنیم اگر شرایط دیگر انواع معافیت پزشکی را ندارید، معافیت کفالت، معافیت تحصیلی و دیگر انواع معافیت را بررسی کنید و در صورتی که هیچ یک از شرایط را نداشتید، شرایط خرید سربازی را مطالعه کنید.

معافیت اعصاب و روان و گرفتن پاسپورت

همانطور که گفته شد؛ داشتن معافیت پزشکی اعصاب و روان، می تواند محدودیت های اجتماعی به همراه داشته باشد. هر چند این نوع معافیت و گرفتن پاسپورت، اعتبار چندانی با یکدیگر ندارند؛ ممکن است بسته به نوع و شدت بیماری، مشکلاتی برای دریافت پاسپورت ایجاد کند.

معافیت اعصاب و روان و گرفتن گواهینامه

به طور کلی افرادی که درارای معافیت پزشکی از هر نوعی هستند؛ برای بررسی سلامت روان به کمیسیون های تخصصی پزشکی ارجاع داده می شوند و در صورتی که در معاینات رد شوند؛ امکان دریافت گواهینامه را نخواهند داشت. طبیعی است که این موضوع برای بیشتر افرادی که کارت معافیت اعصاب و روان دریافت می کنند هم صدق می کند.

دریافت معافیت پزشکی در طول دوران خدمت سربازی

شاید این سوال برایتان ایجاد شده باشد که آیا امکان دریافت معافیت اعصاب و روان در طول دوران خدمت سربازی هم میسر است؟

در پاسخ باید گفت بله، هر فردی در صورت داشتن شرایط لازم، می تواند برای دریافت معافیت از این طریق، اقدام کند. دریافت این کار برای سربازانی ممکن است که در طول دوره سربازی خود به یکی از بیماری های اعصاب و روان مبتلا شده اند و یا بیماری آنها در طول دوره عود کرده است.

مراحل لازم برای دریافت معافیت اعصاب و روان، حین خدمت سربازی

اما سوالی که ایجاد می شود این است که آیا مراحل لازم برای دریافت معافیت از این طریق مشابه حالت قبلی است؟

برای دریافت این معافیت، سرباز باید در ابتدا به بهداری یگان خدمتی خود، مراجعه کند و پس از انجام معاینات مربوطه و تشخیص بیماری، در صورت امکان بهبود در کمتر از شش ماه، وی مشمول دریافت معافیت موقت می شود. لازم به ذکر است که این دوره شش ماهه جزء دوران خدمت سربازی محسوب می شود.

در صورتی که مشکل بسیار حاد و شدید باشد؛ به طوری که در شش ماه قابل حل نباشد، معافیت دائم از سربازی به وی اعطا می شود.

در صورتی که سوالی در خصوص روش های دیگر معافیت دارید و یا برای کسب اطلاعات بیشتر، شما می توانید مطالب دیگر را در شجر نیوز در این خصوص مطالعه کرده و یا سوالتان را در اینجا با ما به اشتراک بگذارید.